دنیای فشن پر از موضوعات، اصطلاحات و سبک‌های پوشش مختلف است که آشنایی با آن‌ها می‌تواند یک نقطه‌ی دید بهتر و هوشمندانه‌تر را نسبت به آنچه که برای خودتان می‌پسندید، برای شما به ارمغان بیاورد. اما در این میان، شما باید آشنایی با استایل آوانگارد را که از اهمیت بسیار زیادی در دنیای مد و فشن برخوردار است در اولویت خود قرار دهید؛ چرا که شناخت آن می‌تواند مفهوم جدیدی از مد و هنر را برایتان به وجود بیاورد.
در این مطلب از مجله اینترنتی فانیلی به سراغ معرفی استایل آوانگارد، اهمیت آن در دنیای فشن و عناصر اصلی این سبک پوشش می‌رویم. با ما همراه باشید.
تاریخچه و معنای اصطلاح آوانگارد
در حوزه‌ی هنرهای زیبا، از اصطلاح آوانگارد (Avant Garde) که در زبان فرانسوی به معنای «پیشرو» است، برای توصیف گروه، فرد یا سبکی استفاده می‌شود که از نظر تکنیک، مفهوم و خلق اثر هنری به طور قابل توجهی نسبت به افراد دیگر جلوتر باشد. در نگاه اول، این تعریف ممکن است برای بسیاری از افراد کمی مبهم به نظر برسد؛ چرا که توافق روشن و واضحی درباره‌ی اینکه چه فاکتورها و افرادی می‌توانند برای آوانگارد بودن یا نبودن یک اثر هنری تصمیم‌گیری کنند، وجود ندارد.
جنبش آوانگاردیسم در روز هفدهم می سال ۱۸۶۳ میلادی با رد شدن آثار هنرمندان نامداری چون «ادوارد مانه» و « کامیل پیسارو» از جانب هیئت داوران آکادمی هنرهای زیبای فرانسه، کلید خورد. طبق گزارش‌ها و اطلاعات در دسترس ما، اصطلاح آوانگارد برای اولین بار در اوایل قرن نوزدهم میلادی توسط هانری سن سیمون (Henri de Saint-Simon)، نویسنده و فلیسوف فرانسوی، برای توصیف هنرمندان نوآور و خلاق بکار گرفته شد.
پس از این اتفاق، هنرمندان معترض به طرد شدگی آثارشان از سوی منتقدان سنتی و محافظه‌کار آن زمان، نمایشگاه‌های هنری خود را در سرتاسر پایتخت فرانسه، یعنی پاریس برپا کردند و در واقع با ایستادگی خود یک جنبش بزرگ را بر علیه وضع آن زمان جامعه‌ی هنری شروع کردند. این انقلاب در طول زمان پیشرفت کرده و به نمادی از نوآوری و هنجارشکنی در هنر و ادبیات تبدیل شده است.
از آغاز قرن بیستم لقب آوانگارد به آثار هنری و هنرمندانی داده می‌شود که توانسته باشند وضعیت فعلی حوزه‌ی هنری خود را از جنبه‌های مختلفی چون زیبایی‌شناختی، هنجارهای حاکم بر جامعه و روش‌های تولید به چالش بکشد. به قطع می‌توان گفت که برای داشتن رویه و سبک آوانگارد باید به طور مرتب در حال کاوش در روش‌های هنری جدید، خلق آثار خلاقانه و ساختارشکن و البته آزمایش تکنیک‌های نوآورانه بود. شاید حتی برایتان جالب باشد که بدانید واژه‌ی آوانگارد در لغت‌نامه‌ی نظامی به سربازانی اطلاق می‌شود که در ماموریت‌های سخت و مهم جلوتر از افراد دیگر گروهشان حرکت می‌کرده‌اند و به نوعی پیشرو بوده‌اند.
استایل آوانگارد چیست؟
حال که به خوبی با معنای اصلی اصطلاح آوانگارد و جنبش آوانگاردیسم آشنا شده‌اید بهتر است به سراغ تاثیر آن بر انواع استایل در جهان مد و فشن برویم. به طور کلی، استایل آوانگارد به نوع پوششی گفته می‌شود که جسورانه، تجربی و غیرمتعارف به نظر برسد. چیزی که این استایل را نسبت به سبک‌های دیگر متمایز می‌کند، توانایی آن در روایت یک داستان از طریق طراحی لباس است. استایل آوانگارد بیشتر از آن که کاربردی واقع شود، بر نشان دادن پیام‌های فرهنگی و سیاسی و البته بیان هویت فردی شخص تاکید دارد. دقیقا به همین دلیل است که این سبک پوشش را کمتر در استایل‌های روزمره‌ی مردم و بیشتر در ران‌وِی‌های برندهای لوکس می‌بینیم.
با این حال گفتنی است که سبک آوانگارد تاثیر بسیار زیادی بر صنعت مد و فشن گذاشته است و به دلیل ماهیت دائما در حال تکامل خود، توانایی جابجا کردن مرزهای مد را دارد. استایل آوانگارد در کنار زدن هنجارهای دنیای فشن و ریسک‌پذیری خلاصه می‌شود. این سبک پوشش افراد را تشویق می‌کند تا خودشان را از طریق لباسی که می‌پوشند ابراز کنند؛ به همین دلیل کسانیکه از مورد قضاوت دیگران قرار گرفتن نمی‌ترسند باید به سراغ آن بروند و جسارت خود در لباس پوشیدن را به اطرافیانشان نشان دهند. شاید اگر بدانید که استایل ماکسیمال چیست به خوبی با این موضوع آشنایی داشته باشید.
این سبک توسط بسیاری از طراحان محبوب و معروف دنیا مانند الکساندر مک کوئین (Lee Alexander McQueen) و ژان پل گوتیه (Jean Paul Gaultier) پذیرفته شده است و نمونه‌های استایل آوانگارد را می‌توان به وفور در طراحی‌های آن‌ها دید. امروزه طراحان لباس سعی می‌کنند توانایی‌های خود را با خلق آثار آوانگارد و به نمایش گذاشتن آن‌ها در فشن شوها به چالش بکشند.
عناصر استایل آوانگارد
درست مانند هر سبک پوششی، استایل آوانگارد هم دارای یک سری عناصر و ویژگی‌های مخصوص خودش است که باعث می‌شوند افراد بسیار کمی بتوانند به امتحان کردن آن روی بیاورند. در حال حاضر با تکامل سبک آوانگارد در دنیای فشن ما می‌توانیم نمونه‌هایی از استایل آوانگارد را در تن افراد عادی جامعه هم ببینیم. این یعنی سبک پوشش آوانگارد دیگر مانند قبل متعلق به طبقه‌ی بالای جامعه و افرادی چون سلبریتی‌ها و سرمایه‌داران نیست.
ریسک‌پذیری و اعتماد به نفس
سبک آوانگارد به اعتماد نفس و ریسک‌پذیری زیادی از سوی شما نیاز دارد؛ چرا که قرار است با دنبال کردن آن در برابر هنجارها و تفکرات معمول جامعه بایستید. مهم‌ترین اصلی که باعث رشد و پیشرفت جنبش آوانگاردیسم شده، ریسک‌پذیری است و هنرمندان بدون پذیرش آن هرگز قادر به خلق آثار هنری بحث‌برانگیز خود نبوده و نیستند. داشتن اعتماد به نفس کافی در کنار پذیرفتن ریسک‌ها، باعث می‌شود بتوانید با ذهنی باز به سوی آزمایش استایل‌های جدید و متفاوت بروید و از مورد انتقاد گرفتن توسط دیگران نترسید.
هدف قرار دادن موضوعات اجتماعی مهم
طراحان سبک آوانگارد و کسانیکه به این نوع استایل علاقه‌مند هستند اغلب از طراحی یا پوشیدن یک لباس هدف خاصی را دنبال می‌کنند. مضامین مهم و باارزشی چون هویت جنسی، طرز تفکر سیاسی، حقوق زنان و برابری اجتماعی می‌توانند به شما الهام ببخشند تا از لباس و فشن برای بیان و تفسیر ذهنیت خود برای دیگران استفاده کنید.
استفاده از اکسسوری‌های اغراق‌آمیز در استایل آوانگارد
اکسسوری‌ها در استایل آوانگارد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند و اگر به استفاده از آن‌ها علاقه‌ای ندارید بهتر است اصلا به سراغ این سبک پوشش نروید. نکته‌ای که در مورد زیورآلات و اکسسوری‌هایی که در این استایل مورد استفاده قرار می‌گیرند این است که هیچ کدام آن‌ها مکمل یکدیگر نیستند و هر یک به تنهایی می‌توانند توجه مخاطب را به خود جلب کنند. بنابراین طراحان و افراد علاقه‌مند به سبک آوانگارد می‌توانند بدون هیچ محدودیتی و براساس طرز تفکر و هدف خود از طراحی یک لباس یا انتخاب یک استایل، از اکسسوری‌ها استفاده کنند. البته مهم است که آیتم‌های پوشیدنی مورد نظر شما در نوع خودشان قابل توجه، عجیب‌وغریب و معنادار باشند.
بازی با رنگ‌ها و بافت لباس در استایل آوانگارد
برای بکارگیری رنگ‌ها و ترکیب آن‌ها با یکدیگر در سبک آوانگارد هیچ محدودیتی وجود ندارد. طراحان این سبک اغلب سعی می‌کنند با کنار هم قرار دادن رنگ‌های مکمل یا متضاد جلوه‌ی بصری لباس را بیشتر کنند. ترکیب رنگ‌های غیرمنتظره، نامتعارف و جسورانه در استایل آوانگارد به منظور ایجاد تنش بصری دراماتیک رایج است. با این وجود، بکارگیری پالت‌های رنگی خنثی و کدر هم می‌تواند باعث القای حس پیچیدگی و مرموز بودن به مخاطب شما شود.
بافت لباس‌ها باید با توجه به رنگ‌های مورد نظرتان تغییر کنند. برای مثال اگر به سراغ یک استایل آوانگارد مونوکروم رفتید باید سعی کنید تیپ خود را از نظر بافت و تکسچر قابل توجه و متفاوت جلوه بدهید. استفاده از پر، خز، چرم و پارچه‌هایی که بافت خاصی دارند، مانند الیاف پولک یا مهره‌دار، در استایل آوانگارد رایج است. بکارگیری الیاف مصنوعی و پارچه‌های متالیک یا هولوگرامی حس و حال لوکس و مجللی را به مخاطب القا می‌کند و می‌تواند توانایی‌های طراح یا استایلیست را بیشتر به نمایش بگذارد.
نوآوری در دوخت لباس‌ها و بکارگیری مواد اولیه
طراحان سبک آوانگارد می‌توانند براساس هدف خود از طراحی یک مجموعه‌ی لباس به سراغ استفاده و ترکیب موادی چون چرم و موهای مصنوعی حیوانات بروند. علاوه بر روش بکارگیری مواد اولیه، نوآوری در دوخت لباس‌ها هم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به عنوان مثال، در سبک آوانگارد خط‌های سجاف نامتقارن، چین‌های اغراق‌آمیز و روفله‌های حجیم برای تغییر ماهیت معمولی لباس اجرا و دوخته می‌شوند. طراحان می‌توانند همه‌ی این موارد را به روش نوآورانه‌ای با یکدیگر ترکیب کنند تا نتیجه‌ی جدید و منحصر به فردی را به دست بیاورند. دوخت زیپ‌ها و جیب‌های نامتقارن یا قرار دادن دکمه در قسمت‌های غیرمعمول نمونه‌هایی از تلاش طراحان سبک آوانگارد در فشن است.
استفاده از هر نوع موادی برای خلق آیتم‌های پوشیدنی
طراحان فشن سبک آوانگارد به خلق آیتم‌های پوشیدنی و لباس‌هایی که حجم زیادی دارند و بدن فرد را شبیه به یک تندیس جلوه می‌دهند، معروف هستند. مرز میان استایل آوانگارد و مجسمه‌سازی بسیار باریک است و در این سبک از حجم‌دهی برای ایجاد آیتم‌های منحصر به فرد استفاده می‌شود.
استفاده از چندین لایه پارچه، امتحان یک روش دوخت جدید و بکارگیری موادی چون پلاستیک، فلز، کاغذ یا حتی مواد غذایی در سبک آوانگارد به وفور دیده می‌شود و هیچ محدودیتی ندارد. طراحان مد می‌توانند با ذهنی باز به سراغ خلق آیتم‌هایی بروند که از نظر بصری جالب هستند و مخاطب را به سوی تفکر بیشتر سوق می‌دهند.
پترن‌ها و چاپ‌های خاص در لباس‌ها
افراد علاقه‌مند به سبک آوانگارد می‌توانند از انواع پترن‌ها و چاپ‌ها برای خلق یک لباس جدید و ساختارشکن استفاده کنند. استفاده از خطوط در هم و اشکال هندسی به وفور در این سبک دیده می‌شود. تصویرسازی سورئال، چاپ متنی یا همان تایپوگرافی از پترن‌های محبوب علاقه‌مندان سبک آوانگارد به شمار می‌آیند. علاوه بر این، فرم‌های ارگانیکی چون الگوی گل‌ها و گیاهان و بکارگیری نقوش سنتی دست شما را در خلق آثار آوانگارد باز خواهند گذاشت. ارجاعات فرهنگی و همچنین نمادگرایی برای صحبت درباره‌ی یک طرز فکر مشخص در این سبک آزاد است و حتی می‌تواند از نظر فرهنگی طنین‌انداز و جذاب باشد.
فرم‌های غیرمعمولی در لباس‌ها
بازی با تناسبات و ایجاد فرم‌های ظاهری غیرمعمول یکی از پایه‌های اصلی استایل آوانگارد است که همواره باید به آن توجه داشته باشید. برای مثال، سرشانه‌های بزرگ، دامن‌های خیلی کوتاه یا لباس‌های اورسایزی که اندام شما را به طور کامل می‌پوشانند در این سبک پوشش زیاد دیده می‌شوند. با استفاده از این دسته از آیتم‌های پوشیدنی می‌توانید از هنجارها فاصله بگیرید و به استایل آوانگارد خود عمق و جذابیت بیشتر اضافه کنید.
ارتباط میان سبک آوانگارد و گوتیک
استایل گوتیک و آوانگارد که در اواخر دهه‌ی ۷۰ و اوایل دهه‌ی ۸۰ میلادی پیشرفت چشمگیری داشته‌اند، با جابجا شدن هنجارها و قوانین دنیای فشن توسط هنرمندان، طراحان و نوازندگان آن زمان توسعه پیدا کرده و باعث ایجاد تغییرات وسیعی شد‌ه‌اند. سبک آوانگارد هیچ گاه هم قدم با ترندهای روز دنیا پیش نرفته اما ارتباط خودش را با خرده فرهنگ پانک و استایل گوتیک حفظ کرده است. سبک گوتیک برداشت تاریک‌تری از صنعت فشن است و اغلب از مد سنتی ویکتوریایی قرن نوزدهم الهام می‌گیرد. هم سبک آوانگارد و هم سبک گوتیک، قدرت فشن را در بیان هویت فردی و ابراز تفکرات شخصی به خوبی نشان می‌دهند.
میکاپ به سبک آوانگارد
میکاپ آرتیست‌هایی که به از بین بردن مرزها و به چالش کشیدن سبک‌های آرایش متعارف علاقه‌مند هستند، این کار را به روش‌های مختلفی انجام می‌دهند. در قدم اول، آن‌ها همواره سعی می‌کنند با بکارگیری رنگ‌های تند و پر جنب‌وجوش و استفاده از سایه‌های نئونی و متالیک روی بخش‌های مختلف صورت، یک سبک آرایشی متفاوت و جذاب را به وجود بیاورند.
خط چشم با طرح‌های گرافیکی و استفاده از موادی چون گلیتر، پولک و پیرسینگ جذابیت بصری آرایش آوانگارد را بیشتر می‌کند. علاوه بر این، در آرایش صورت به سبک آوانگارد می‌توان از موادی استفاده کرد که در حالت عادی از آن‌ها برای میکاپ کردن استفاده نمی‌شود. آرایشگران آوانگارد اغلب تلاش می‌کنند با بکارگیری تکنیک‌های نوآورانه به ظاهر دلخواه خود برسند. برای مثال در اوت کوتور سال ۲۰۲۴ برند میسون مارژیلا، یک میکاپ آرتیست معروف و شناخته شده به نام پت مک گرث (Pat McGrath) از دستگاه ایربراش برای انجام آرایش مدل‌ها استفاده کرد.
مدل مو برای استایل آوانگارد
طرفداران سبک آوانگارد باید از تمام خلاقیت و توان خود برای به وجود آوردن یک مدل موی مجذوب‌کننده و جسورانه استفاده کنند. به همین دلیل رنگ کردن موها، انجام مدل‌های مختلف بافت مو و استفاده از اکسسوری‌ها و اشیای غیرمعمول، مانند نوار پلاستیکی و سیم، برای تزئین مو به سبک آوانگارد زیاد دیده می‌شود. علاوه بر این، استایلیست‌های مو از تکنیک‌های حجم‌دهی برای ایجاد حالتی اغراق‌آمیز و منحصر به فرد در قسمت سر استفاده می‌کنند.
برندهای معروف استایل آوانگارد
برندها و طراحان بسیار زیادی هستند که در سبک آوانگارد فعالیت می‌کنند و می‌توانند توجه شما را به خودشان جلب نمایند اما اکثر آن‌ها جزو برندهای لوکس و گران قیمت به حساب می‌آیند و به همین همه‌ی افراد جامعه نمی‌توانند به آیتم‌هایشان دسترسی داشته باشند. در زیر به معرفی چند مورد از برندهای آوانگارد می‌پردازیم.
- الکساندر وانگ (Alexander Wang): برند الکساندر وانگ به زیبایی‌شناسی مدرن و هنجارشکن متمرکز بر مینیمالیسم خود معروف است. آیتم‌های این برند اغلب دارای پالت رنگی سیاه و سفید و جزئیات غیرمنتظره هستند.
- الکساندر مک کوئین (Alexander McQueen): الکساندر مک کوئین یکی از لوکس‌ترین برندهای صنعت فشن است که با طراحی‌های آوانگارد و دراماتیک خود شناخته می‌شود. لباس‌ها و اکسسوری‌های این برند ماهیتی ساختارشکن و سرکش دارند.
- یوجی یاماموتو (Yohji Yamamoto): یوجی یاماموتو یک طراح ژاپنی محبوب و پرآوازه است که با طراحی‌های آوانگارد هیجان‌انگیز و پالت‌های رنگی مونوکروم خود شناخته می‌شود. این طراح در هنگام خلق آیتم‌های برند خود مینیمالیسم ژاپنی و پیچیدگی اروپایی را با یکدیگر ترکیب می‌کند.
- ان دمیولامیستر (Ann Demeulemeester): برند بلژیکی ان دمیولامیستر به طراحی‌های تاریک، زیبایی‌شناسانه و آوانگارد خود معروف است و بر خلق آیتم‌های غیرمتعارف و بسیار منحصر به فرد تمرکز دارد.
- ریک اوونز (Rick Owens): برند ریک اوونز به سبک آوانگارد و هیجان‌انگیز خود معروف است و آیتم‌های آن معمولا از الیاف و مواد غیرعادی دوخته می‌شوند. مجموعه‌های لباس این برند مرز میان زیبایی‌شناسی گوتیک و آوانگارد را به خوبی حفظ کرده‌اند و اغلب ظاهری دراماتیک و خاص دارند.
