ممکن است بارها با یک فرد مغرور مواجه شده باشید. کسی که فکر میکند، بهترین است و هیچکس نمیداند چرا اینطور فکر میکند؟ غرور کاذب همیشه عواقب منفی دارد. بهطوریکه یکی از علل شایع عصبانیت، ازدستدادن غرور شخصی است و زمانی رخ میدهد که عزتنفس فرد در اثر بیعدالتی جریحهدار شود و فرد احساس گناه، تحقیر و شرم کند. در حقیقت غرور کاذب، از عدم مدیریت خشم و ناتوانی در شکلگیری هویت سالم منجر به شکلگیری هویت ناکارآمد در فرد میشود. در ادامه به تعریف غرور کاذب میپردازیم و راههای غلبه بر آن را برای شما در رسانه اینترنتی فانیلی شرح میدهیم.
غرور کاذب چیست؟
غرور کاذب یعنی اینکه انسان نسبت به دیگران احساس برتری داشته باشد و خود را بالاتر بداند و این باعث میشود او رفتارهای گستاخانهای از خود نشان دهد. بهعنوانمثال، این افراد برای اطرافیان خود احترام چندانی قائل نیستند و ارزشهای آنها را نادیده میگیرند. بهاینترتیب با رفتارهای ناشایست و اشتباه عزیزان را از خود دور میکنند. بیشتر افرادی که غرورکاذب دارند، متوجه رفتار نادرست خود نسبت به دیگران نمیشوند و فکر میکنند؛ چون از اطرافیانشان برتری دارند، هر کاری دلشان میخواهد با آنها میتوانند بکنند.
نمونههایی از غرور کاذب
در مورد ریشه این غرورکاذب در افراد، نظرات و معیارهای مختلفی وجود دارد که مهمترین آنها خانواده و نوع تربیت کودک در این محیط است. غرور کاذب شامل رفتارهای زیر است:
- خودخواهی بیش از حد
- منفعت طلبی افراطی
- بیش از حد خود محور بودن
- خودخواهی و خودپرستی افراطی
- نگران از تصویر بیرونی خود
- بروز خودشیفتگی
- تمرکز بیش از حد بر باورها، نیازها، ارزشها و تواناییها
- ارزشهای خود را بیش از حد ارزیابیکردن
انواع غرور کاذب
ما سه نوع غرور کاذب داریم که در ادامه به توضیح آنها میپردازیم.
1- غرور خودخواهانه
انسان از خود انتظارات زیادی دارد و از شکست میترسد. بهعنوانمثال، دانشآموز باهوشی که از ردشدن در امتحانات هراس دارد.
2- غرور دیگر مدار
غرورکاذب به اطرافیان نیز آسیب میرساند. مثلاً مربی یک تیم ورزشی را تصور کنید که غرور کاذب از نوع دیگر گرا دارد، این فرد با ارزیابیهای سختگیرانه خود باعث میشود که احساس عزتنفس بازیکنانش خدشهدار شود.
3- القاء شده توسط جامعه
.در این مورد مربوط به عدم تایید جامعه است. مثلاً اگر توقع مردم از یک تیم ورزشی بالا باشد و مربی مغرور باشد، میترسد مورد تایید مردم قرار نگیرد.
8 راهکار برای غلبه بر غرور کاذب
برخی از افراد به دلیل الگوبرداری نادرست والدین خود مغرور و خودخواه میشوند و بهمرورزمان با دورشدن اطرافیان به نادرستی رفتار خود پی میبرند. در زیر چند راهکار برای غلبه بر غرور کاذب آورده شده است:
1- پذیرش رفتار در خود
افرادی که میدانند غرور کاذب دارند و سعی در پیشگیری از آن دارند در کاهش این رفتار بسیار موفق بوده و در نتیجه کمالطلب و انساندوست میشوند. پذیرش این عادت نادرست زمینه ایجاد و شکوفایی رفتارهای درست را در فرد ایجاد میکند.
2_ تلاش برای حل رفتار
افراد باید مواردی را که باعث غرورکاذب آنها میشود، بیابند و در مواقعی که دچار غرور کاذب میشوند این عوامل را کنترل و هدایت کنند و آنها را سرکوب کنند و رفتارهای مثبت را جایگزین آنها کنند.
3_ داشتن طرحواره استحقاق
در برخی موارد، این غرور کاذب در نتیجه طرحواره استحقاق در افراد به وجود می آید. فرد به جای اینکه با روان واقعی همذات پنداری کند، با جدایی از آن( روان غیر واقعی) همذات پنداری می کند. در این صورت، بخش خود محور موجود خودخواه، وارد عمل می شود و سعی می کند از تغییر جلوگیری کند.
4_ ریشه های تکاملی
برخی از دانشمندان غرور را بازمانده تکامل انسان می دانند به این معنا که فرد از غرور کـاذب به عنوان ابزاری برای در امان ماندن از آسیب استفاده می کند. این غرورکاذب به افراد کمک می کند تا جایگاه خود را در سلسله مراتب اجتماعی حفظ کنند و از آن برای فریب دیگران به منظور کسب احترام استفاده کنند.
5_ خود کم بینی و عزت نفس پایین
عزت نفس پایین نشانه غرور کـاذب است. وقتی فردی این غرور دارد، از انجام کارهایی که به دیگران آسیب می رساند، لذت می برد. او ممکن است به رفتارهای ضد ارزشی مانند قلدری و آزار دیگران افتخار کند. افتخار کردن به بد بودن هم غرور ناسالم است.
6_ تروما و دفاع های روانی درمان نشده
وقتی فردی در دوران کودکی دچار تروما می شود، انرژی او در گذشته باقی می ماند. او سعی می کند با توجیه، احساس درماندگی، خشم، ترس و آسیبی را که در کودکی متحمل شده است، فرافکنی کند.
7_ اختلال خودشیفتگی
در این حالت فرد به دلیل غرور کـاذب خودشیفته می شود و به دلایل نادرست خود را بسیار خوب می داند و بیشتر بر جنبه های مادی زندگی تاکید می کند. این رفتار از او فردی مادی گرا و سطحی نگر می سازد.
8_ مبنای بیولوژیکی
غرور کـاذب می تواند مبنای بیولوژیکی داشته باشد. در این صورت با حذف افراد آسیب پذیر، فرد احساس قدرت می کند و دوپامین را در بدن خود افزایش می دهد.