آن‌وقت‌ها که در کودکی‌مان کارتون شهر لی‌لی‌پوت یا آدم‌کوچولوها را تماشا می‌کردیم، آرزویمان این بود که روزی بتوانیم به دنیای آن‌ها سفر کنیم. آن موقع‌ها این یک رویا بود، ولی شاید باور نکنید اگر بگوییم در دل کویر پهناور ایران، روستایی وجود دارد که به شهر لی‌لی‌پوتی‌ها معروف است.

روستای ماخونیک، که از جاهای دیدنی خراسان جنوبی است، با مردمانی کوتاه‌قامت و آداب و رسومی عجیب تا مدت‌ها از چشم جهان مخفی مانده بود و رازهای بسیاری را در خود پنهان داشت. این روستا، با معماری عجیب، خانه‌های گلی‌ با سقف کوتاه و سبک زندگی بسیار سنتی، انگار  از دل تاریخ بیرون آمده است.

در این مطلب از مجله گردشگری علی‌ بابا همراهمان شوید تا به یکی از روستاهای مشهور ایران و جهان سفر کنیم و از راز و رمز آن پرده برداریم. 

مشخصات روستای ماخونیک

ماخونیک روستایی است در دل کوه‌های خراسان که تا سال‌ها هیچ پدیده مدرنی نتوانسته بود به آنجا راه پیدا کند. روستای ماخونیک خراسان جنوبی که قدمتی چند صد ساله دارد، جزو هفت روستای شگفت‌انگیز جهان است. این روستا در اقلیمی خشک واقع شده که مردم سخت‌کوش و مهربان آن همچنان رسوم خاص خود را حفظ کرده‌اند.

عکس از: سایت Google maps

وقتی صحبت از ماخونیک باشد، اولین موضوعی که مطرح می‌شود قد کوتاه مردم این روستاست؛ اما فرهنگ متفاوت ساکنان روستای ماخونیک موضوع بسیار جالب‌تری است. تا دهه‌های اخیر، روستای ماخونیک همچنان به سبک زندگی سنتی خود کاملا پایبند بوده است.

عکس از: سایت Google maps

طبق آخرین سرشماری جمعیت ایران، روستای ماخونیک ۷۹۰ نفر جمعیت دارد. این مردم آداب و رسوم اجدادشان را حفظ کرده‌اند و با کمی تغییر، به همان سبک زندگی می‌کنند. شاید باورتان نشود تا مدت‌ها نوشیدن چای در این روستا مرسوم نبوده و حتی داشتن و تماشای تلویزیون گناه محسوب می‌شده است.

عکس از: سایت khabarfoori

این روستا سالانه میزبان گردشگرانی است که به کشف فرهنگ‌های ناشناخته و جاذبه‌های بکر و کمتر دیده‌شده‌ علاقه‌مندند. بیاید تا بیشتر با روستای ماخونیک بیرجند آشنا شویم.

پیشنهاد خواندنی:&nbspجاهای دیدنی بیرجند از یادگاران به‌جا مانده تاریخی دور و غنی

روستای ماخونیک کجاست؟

در استان خراسان جنوبی و در نزدیکی مرز افغانستان منطقه‌ای وجود دارد به نام ماخونیک که روستاهایی نظیر جلارو، چاپنسر، کفاز، کلاته بلوچ، توتک، خارستو، دامدامه و میش نو، سولابست، لجونگ و سفال‌بند در آن واقع شده‌اند. ماخونیک هم یکی از روستاهای همین منطقه و بزرگ‌ترین این روستاهاست.

عکس از: سایت Google maps

روستای ماخونیک خراسان جنوبی در ۱۲۵ کیلومتری جنوب شرقی بیرجند، در ۷۸ کیلومتری سربیشه و در دهستان درح واقع شده است. روستای ماخونیک با کشور همسایه‌مان افغانستان حدود ۳۵ کیلومتر فاصله دارد.

آدرس روستای ماخونیک: استان خراسان جنوبی، شهرستان سربیشه، بخش مرکزی، دهستان درح، روستای ماخونیک

لوکیشن روستای ماخونیک روی گوگل‌مپ

عکس از: سایت Setare

بهترین مسیر دسترسی به روستای ماخونیک

بهترین مسیر دسترسی به روستای ماخونیک از طریق جاده‌ اصلی شهرستان بیرجند به سربیشه است. پس از اینکه به سربیشه رسیدید، باید ۷۸ کیلومتر دیگر پیش بروید تا بتوانید ماخونیک را ببینید. توصیه می‌شود با خودروی شخصی به این منطقه سفر کنید، زیرا دسترسی به وسایل نقلیه عمومی در نزدیکی روستا ممکن است محدود و مشکل باشد. 

پیشنهاد خواندنی:&nbspباغ اکبریه بیرجند؛گشتی دل‌چسب در میان طبیعت و تاریخ

فاصله تهران تا ماخونیک

فاصله تهران تا روستای ماخونیک حدود ۱۲۶۶ کیلومتر است. این مسیر با خودروی شخصی حدود ۱۵ ساعت زمان می‌برد. اگر می‌خواهید از تهران به روستای ماخونیک سفر کنید، دو مسیر پیش روی شماست: 

عکس از: سایت Google maps

مسیر اول: خودتان را به جاده‌ای برسانید که به مشهد منتهی می شود. از سمنان، دامغان و شاهرود بگذرید تا به سبزوار برسید. در سبزوار، مسیرتان را به‌ طرف جنوب تغییر دهید. سپس از شهرهای گناباد، بیرجند و طبس عبور کنید. در انتهای این مسیر به روستای ماخونیک بیرجند خواهید رسید.

عکس از: سایت rahnamato

مسیر دوم: در جاده قم به اصفهان پیش بروید. در این مسیر از قم، کاشان، یزد، طبس و بیرجند بگذرید تا به سربیشه برسید. از آنجا هم به ماخونیک بروید. این مسیر طولانی‌تر از مسیر اول است.

اگر می‌خواهید با اتوبوس سفر کنید، باید سوار اتوبوس‌های تهران به بیرجند شوید و سپس از بیرجند به سربیشه و سپس به ماخونیک بروید. 

عکس از: سایت irancultura

برای سفر هوایی، باید از تهران به فرودگاه بیرجند بروید و بعد مسیری را تا سربیشه و ماخونیک طی کنید. سفر با قطار به این منطقه کمی دشوارتر است. قطار شما را به طبس می‌برد. از طبس تا بیرجند هم باید مسیری طولانی را طی کنید.

پیشنهاد خواندنی:&nbspکال جنی؛ راهنمای سفری هیجان‌انگیز به کال جنی

فاصله مشهد تا ماخونیک

فاصله مشهد تا روستای ماخونیک حدود ۶۳۰ کیلومتر است و با خودروی شخصی حدود ۶ ساعت طول می‌کشد. بهترین مسیر از مشهد به سمت جنوب، عبور از شهرستان‌های تربت حیدریه و قائنات و سپس رسیدن به شهرستان بیرجند است. بعد از بیرجند به سمت سربیشه و از آنجا به روستای ماخونیک می‌رسید.

عکس از: سایت khabarfoori

ماخونیک یعنی چه؟

با خودتان فکر کرده‌اید که ماخونیک یعنی چه و چرا اسم این روستا را ماخونیک گذاشته‌اند؟ چند روایت در این باره گفته شده که ما به ‌طور مختصر به آن‌ها می‌پردازیم.

طبق یکی از این روایت‌ها، این اسم بسیار قدیمی است و گفته شده ماخونیک در واقع مادخنیک بوده است. «ماد» در زبان پهلوی به ماه تبدیل شده که به معنی شهر و مملکت است. 

عکس از: سایت didbaniran

عده‌ای هم می‌گویند حدود ۲۰۰ سال قبل، چند مامور دولتی به این روستا رفتند و اهالی خیلی خوب از آن‌ها استقبال نکردند. به همین دلیل، آن‌ها این نام را برای روستا انتخاب کردند.

عکس از: سایت Wikipedia

برخی هم می‌گویند شکافی در کوهی نزدیک روستا وجود دارد که به آن ماده خونیک گفته می‌شده است. به مرور زمان این اسم به ماخونیک تغییر یافته و به همین شکل مانده است.

پیشنهاد خواندنی:&nbspمعرفی جاهای دیدنی طبس؛ عروس کویر ایران را بشناسید

تاریخچه روستای ماخونیک

گفته شده که ساکنان فعلی ماخونیک حدود ۴۰۰ سال پیش به این منطقه آمده‌اند و در واقع ملیت افغانستانی دارند. در کتاب «خراسان و سیستان: سفرنامه کلنل پیت به ایران و افغانستان» اثر چارلز ادوارد پیت به ماخونیک این‌طور اشاره شده است:

عکس از: سایت Google maps

«در ماخونیک به جلگه‌ای وارد شدیم که به زبان محلی به آن سنی‌خانه می‌گفتند. ساکنان این جلگه همگی اهل تسنن بودند. در تعدادی کلبه حقیر و ویران، تعدادی خانواده که پوستی تیره داشتند، زندگی می‌کردند. به نظر می‌رسید که از نظر خصوصیات نژادی و فرهنگ، این مردم اصالت خود را حفظ کرده و در طول زمان تحت‌تاثیر محیط اطراف خود قرار نگرفته‌ باشند.

علت این امر نیز تا حدود زیادی نزدیکی به مرز افغانستان بود. مردمان ماخونیک دیگر ایرانیان را قجری می‌خواندند و چون قجری‌ها دسترسی راحت به این روستا نداشتند، نمی‌توانستند در امور آن‌ها دخالت و اعمال نفوذ کنند.»

عکس از: سایت Google maps

اما با توجه به یافته‌های باستان‌شناسی، به نظر می‌رسد تاریخچه آن به خیلی قبل‌تر از این زمان بازمی‌گردد. گفته می‌شود که انسان‌های کوتوله از ۶ هزار سال قبل از میلاد مسیح در این منطقه زندگی می‌کرده‌اند. 

عکس از: سایت Asrtahlil

در سال ۲۰۰۵ میلادی، یافتن یک کوتوله مومیایی‌شده ۲۵ سانتی‌متری در منطقه ماخونیک باعث شد گمانه‌زنی‌ها قوی‌تر شود. کارشناسان دریافته‌اند که این مومیایی در واقع مربوط به یک نوزاد نارس بوده که حدود ۴۰۰ سال پیش مرده است، اما آن‌ها ادعا می‌کنند که نسل‌های قبلی ساکنان ماخونیک واقعا کوتاه‌تر از حد معمول بوده‌اند. هرچه هست، روستای ماخونیک بیرجند گذشته عجیبی داشته است.

پیشنهاد خواندنی:&nbspقنات بلده فردوس؛ از افسانه تا حقیقت

معماری روستای ماخونیک

روستای ماخونیک خراسان جنوبی در منطقه‌ای کوهستانی واقع شده است. خانه‌ها کنار هم ساخته شده‌اند تا امنیتشان حفظ شود و از گزند بادهای سرد در امان بمانند. با توجه به قامت مردم روستا، خانه‌ها هم ارتفاع کمی دارند. برای وارد شدن به خانه‌ها باید خم شوید. البته شرایط اقلیمی هم در کم‌ارتفاع بودن خانه‌ها تاثیر دارد، چون برای گرم کردن خانه‌ها، کف آن را گود می‌کنند.

عکس از: سایت Google maps

ساختن این خانه‌های کوچک کار آسانی نبوده و قد کوتاه ساکنان تنها دلیل ساختن آن‌ها نبوده است. حمل مصالح ساختمانی کار دشواری بوده است؛ بنابراین خانه‌ها را کوچک‌تر می‌ساختند تا به مصالح کمتری نیاز داشته باشند. 

عکس از: سایت Google maps

در گذشته، عمدتا دیوارها از سنگ، خاک و خشت ساخته شده‌اند؛ البته سال‌هاست که خانه‌های ماخونیک هم به‌روز شده‌اند و از آجر ساخته می‌شوند. یکی از ساختمان‌های معروف روستای ماخونیک، برجی است که در بالاترین نقطه روستا قرار گرفته است. در گذشته از آن برای دیده‌بانی استفاده می‌شده است.

عکس از: سایت Google maps

 خانه‌ها خیلی نزدیک به هم ساخته شده‌اند و کوچه‌های باریکی بین آن‌ها شکل گرفته است. همان‌طور که گفتیم که این شیوه کمک می‌کند بادهای سرد کمتر به درون خانه‌ها نفوذ کند. معماری روستای ماخونیک خودش به‌تنهایی جاذبه گردشگری منحصربه‌فردی است که تلاش انسان برای سازگاری با محیط و استفاده‌ بهینه از منابع موجود را نشان می‌دهد.

پیشنهاد خواندنی:&nbspآرامگاه بوذرجمهر قائنی؛ نگین پایتخت زعفران

بخش‌های مختلف خانه‌های روستای ماخونیک

این‌طور که می‌گویند، ساکنان اولیه ماخونیک در میان کوه‌ها و در شکاف میان‌ سنگ‌ها و غارهای طبیعی زندگی می‌کردند. به این خانه‌ها شیله می‌گفتند. 

عکس از: سایت mehrnews

زندگی در چنین شرایطی دشوار بود و مردم روستای ماخونیک تصمیم گرفتند خانه‌هایی برای خودشان بسازند. اقلیم منطقه باعث شد که آن‌ها خانه‌های اتاق‌مانندی بسازند که بخشی از آن در زمین حفر می‌شود تا در تابستان خنک باشد و در زمستان گرمابخش.

عکس از: سایت mehrnews

اگر به عکس‌ها دقت کنید، خانه‌ها معمولا پنجره ندارند و درهای ورودی ارتفاع کمی دارند، شاید در حدود ۶۰ سانتی‌متر. سقف خانه‌ها هم کوتاه است. اتاق‌‌ها اندازه و استاندارد خاصی ندارند و حتی اغلب چهارگوش نیستند. اتاق‌ها به شکل دایره ناقص، نیم‌دایره، مثلثی‌شکل و حتی کج‌ومعوج هستند.

عکس از: سایت Google maps

اکثر خانه‌ها در واقع یک اتاق است که مستقیم به کوچه راه دارد. به آن‌ها خانه کرشکی می‌گویند. روش ساختن این خانه‌های عجیب هم جالب است. ابتدا زمین را به عمق نیم تا یک متر گود می‌کنند، سپس دیوارها را با سنگ و گل رس می‌سازند. سقف  هم با چوب، خار و گِل پوشانده می‌شود. کسانی که اوضاع زندگی‌شان بهتر است، علاوه بر خانه کرشکی، خانه دیگری هم دارند که به آن می‌گویند خانه خاشه‌ای. این خانه تنها با چوب و خار پوشانده می‌شود و در واقع خانه تابستانی است. 

عکس از: سایت Google maps

قسمت‌های مختلف یک خانه ماخونیکی عبارت‌اند از:

• کرشک: اجاقی که در مجاور دیوار ساخته شده و دودکش آن به بیرون راه دارد.
• کرکار: کارگاه بافندگی و محل تولید انواع بافته‌های مویی و کرباس.
• کندوک: خمره‌های کوچکی که در آن غله، شلغم و چغندر خشک‌شده ذخیره می‌کنند. 
• پهلو کرشکی: محلی کنار اجاق که در آن هیزم و دیگ گذاشته می‌شود.
• جاسفره: محل نگهداری سفره و خمیر کردن آرد.
• جادستاس: محل نگهداری دستاس یا آسیاب سنگی.
• جاپالیشن: محلی است که در آن ظرف سفالی نمک را قرار می‌دهند.
• جافرشی: محل نشیمن خانه و پهن کردن زیرانداز.
• طاقچه علمی: طاقچه‌ای که محل نگهداری کتاب است.

پیشنهاد خواندنی:&nbspارگ طبس، فراتر از تاریخ در خراسان جنوبی

بهترین زمان بازدید از روستای ماخونیک

با چیزهایی که از روستای ماخونیک گفتیم، احتمالا مشتاقید که به این روستای اسرارآمیز سری بزنید. منطقه ماخونیک زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرمی دارد. پس توصیه می‌کنیم که حتما در فصل‌های معتدل به روستای ماخونیک سفر کنید. 

عکس از: سایت Google maps

ماه‌های فروردین و اردیبهشت در فصل بهار و مهر و آبان در فصل پاییز بهترین زمان‌ها‌ برای سفر به روستای ماخونیک خراسان جنوبی هستند. در این ماه‌ها هوا معتدل‌تر است و از گرمای شدید تابستان و سرمای زمستان خبری نیست. 

پیشنهاد خواندنی:&nbspروستای تجنود خراسان جنوبی؛ شگفتی طبیعت سبز در دل کویر

دیدنی‌های روستای ماخونیک 

روستای ماخونیک با معماری خاصش و مردمانش خودش جاذبه توریستی منحصربه‌فردی است؛ با این حال جاهای دیدنی دیگر هم دارد مثل بنای برج و قلعه، برج گل انجیر، سنگ سیاه یا سنگ‌نگاره، منزل سرگردونی و نادر مره. 

عکس از: سایت Google maps

امکانات رفاهی روستای ماخونیک

زندگی مردم روستای ماخونیک تا حد زیادی دست‌نخورده باقی مانده، بنابراین امکانات رفاهی کمی به این روستا راه یافته است.

عکس از: سایت Google maps

آب لوله‌کشی، برق، خانه بهداشت، مدرسه ابتدایی، مکتب‌خانه، حمام و مغازه‌هایی مانند خواربارفروشی، قصابی، نانوایی و تعمیرگاه بخشی از امکانات روستای ماخونیک بیرجند است. 

راه منتهی به روستای ماخونیک هم آسفالت شده است تا رفت‌وآمد به این روستا راحت‌تر باشد.

پیشنهاد خواندنی:&nbspمسجد جامع تون همان مسجد جامع فردوس است

قد مردم روستای ماخونیک

یکی از دلایل شهرت روستای ماخونیک قد کوتاه ساکنان آن است تا حدی که بعضی‌ها به آن می‌گفته‌اند شهر آدم کوتوله‌ها. در گذشته، قد مردم روستای ماخونیک دیگر از ۱۴۰ سانتی‌متر بلندتر نمی‌شد. 

عکس از: سایت Google maps

یکی از دلایل این قد کوتاه تغذیه مردم روستا بوده است. به دلیل انزوای روستا و دسترسی نداشتن به مواد غذایی متنوع و مقوی، رژیم غذایی مردم ماخونیک به‌ طور عمده از مواد غذایی ساده نظیر شلغم و چغندر تشکیل می‌شده است.

عکس از: سایت Google maps

دلیل دیگر ازدواج فامیلی است که این وضعیت را تشدید می‌کرده است. در سال‌های اخیر با بهبود وضعیت تغذیه و دسترسی بیشتر به مواد مغذی، به‌ویژه آهن، نسل جدید اهالی روستا قدبلندتر شده‌اند. 

پیشنهاد خواندنی:&nbspجاهای دیدنی بجنورد؛ دل‌انگیز مانند بهار

شغل، فرهنگ و سوغاتی روستای ماخونیک

 همان‌طور که گفتیم اهالی ماخونیک از نژاد افغان هستند و با لهجه خاصی از زبان فارسی صحبت می‌کنند. مردم روستای ماخونیک علاقه زیادی به مسائل دینی دارند. آن‌ها سنی‌مذهب و پیرو ابوحنیفه نعمان بن ثابت هستند. در این روستا کلاس علوم قرآنی تشکیل می‌شود که اهالی روستاهای اطراف هم بچه‌هایشان را برای آموزش به آنجا می‌فرستند.

عکس از: سایت Google maps

زندگی در طبیعتی خشن از اهالی روستای ماخونیک بیرجند، مردمانی سخت‌کوش ساخته است. کشاورزی و دامداری شغل اصلی مردم روستای ماخونیک است. البته آب‌وهوای منطقه اجازه نمی‌دهد آن‌ها از هر دامی نگهداری کنند یا محصولات متنوعی را بکارند. آن‌ها بز پرورش می‌دهند، چون می‌تواند در اقلیم خشک منطقه دوام بیاورد.

عکس از: سایت Google maps

سیر، چغندر، شلغم، جو و یونجه محصولات کشاورزی این منطقه هستند. به‌خاطر خشک بودن منطقه، کشاورزی روستای ماخونیک هم کمی متفاوت است. آن‌ها در زمین‌هایی با ابعاد کوچک کشت می‌‌کنند تا آبیاری آن آسان‌تر باشد. درختان عناب، زردآلو و انجیر هم در روستای ماخونیک وجود دارند که مردم از میوه‌های آن استفاده می‌کنند.

عکس از: سایت Google maps

شیوه لباس پوشیدن مردم ماخونیک شبیه بلوچ‌هاست. از موی بز برای لباس‌های زمستانی استفاده می‌کنند. در باراکی (نوعی پیراهن که مخصوص زمستان است) و جره (نوعی جوراب) از موی بز استفاده می‌شود. توبره، زیرانداز و بند کفش را هم از موی بز درست می‌کنند، چون بز تنها دام در این منطقه است.

عکس از: سایت Google maps

در گذشته، مردم روستای ماخونیک کفش‌هایی محلی‌ می‌پوشیدند که به آن‌ها کَدْراک می‌گفتند. کدراک را با چوب درخت بنه درست می‌کردند.

عکس از: سایت imna

مردم روستای ماخونیک خراسان جنوبی راه و رسم خاصی برای زندگی‌شان دارند. شاید تعجب‌آور باشد، ولی مردم این روستا با وجود مشکلات فراوان و فقر، حاضر نیستند روستا را رها کنند. چون در منطقه‌ای دورافتاده بوده‌اند، فرهنگشان دست‌نخورده مانده است. روش‌های قدیمی زندگی مردمانشان هنوز هم رعایت می‌شود. مردم ماخونیک بسیار صلح‌طلب‌اند و اگر هم مرافعه‌ای به وجود بیاید، هنوز رسم ریش‌سفیدی بین آن‌ها برقرار است.

عکس از: سایت Snn

جالب است که آن‌‌ها روش‌هایی برای در امان ماندن جامعه‌شان از بیماری داشتند. اگر فردی دچار بیماری خاص یا واگیردار مانند آبله می‌شد، او را به جایی دورتر از روستا می‌بردند و قرنطینه می‌کردند تا بیماری سرایت نکند.

عکس از: سایت Google maps

دوری از مناطق شهری باعث شده بود که پدیده‌های امروزی مانند تلویزیون هم پا به این روستا نگذارد. آن‌ها تلویزیون را عامل شیطانی می‌دانستند که می‌تواند کودکانشان را جادو کند. مردم روستای ماخونیک گوشت نمی‌خوردند و این کار را ناپسند می‌دانستند. سیگار کشیدن هم از نظرشان گناه بود.

پیشنهاد خواندنی:&nbsp۸۴ تا از بهترین جاهای دیدنی مشهد

غذاهای محلی ماخونیک

انزوای روستای ماخونیک بیرجند روی تغذیه مردم آن تاثیر گذاشته است. شاید باورتان نشود که تا همین چند سال پیش مردم روستا با خیلی از غذاهایی که ما می‌خوریم، آشنایی نداشتند. حتی تا ۱۰ سال پیش، آن‌ها فقط وعده صبحانه و شام داشتند. البته این روش عجیبی نیست و تا قبل از شکل‌گیری علم تغذیه، این روش توصیه می‌شده است.

عکس از: سایت sadonline

قوت غالب ساکنان ماخونیک ترکیبی از چغندر و شلغم پخته است که به آن پختک می‌گویند. از پختک در غذاهای مختلف استفاده می‌شود، برای مثال از آن آشی به نام کاچی می‌پزند. روش پخت آش کاچی این‌طور است که تکه‌های پختک را در آب می‌جوشانند و بعد مقداری آرد و نمک به آن اضافه می‌کنند و می‌گذارند تا خوب بپزد. پنبه‌دانه برشته هم از غذاهای زمستانی مردم ماخونیک است.

عکس از: سایت spnfa

روش تغذیه مردم ماخونیک به همین شکل بود تا وقتی که گندم به این روستا رسید. عجیب است که مردم این روستا تا دهه ۷۰ هنوز با گندم آشنا نبودند. پس از آن، مردم روستای ماخونیک یاد گرفتند نان بپزند و با کشک بخورند.

روستای ماخونیک

البته کشکی که آن‌ها استفاده می‌کنند با چیزی که ما به‌ عنوان کشک می‌شناسیم، متفاوت است. برای درست کردن کشک، آرد و دوغ را ترکیب می‌کنند و به ‌شکل خمیر درمی‌آورند. سپس این خمیر را خشک می‌کنند. خمیر خشک‌شده را با دستاس پودر می‌کنند. سپس سیر کوبیده را با روغن تفت می‌دهند و پودر کشک را به آن اضافه می‌کنند.

عکس از: سایت Snn

در مرحله آخر به آن آب اضافه می‌کنند و این‌طوری کشک ماخونیکی درست می‌شود. در این کشک نان تیلیت کرده و نوش جان می‌کنند. 

این روزها دیگر آن‌ها از کشک معمولی هم استفاده می‌کنند. آن را با آب مخلوط می‌کنند و می‌سایند و وقتی به شکل کشک درآمد با نان یا پختک می‌خورند.

عکس از: سایت Google maps

کشک‌بنه هم یکی از غذاهای سنتی روستای ماخونیک است که از آب پنیر و نوعی پسته که در کوهستان‌ها می‌روید، تهیه می‌شده است.

عکس از: سایت bartarinha

قلورشیر، قلور ترش، سوزی، اشکنه زن کاهل، آب دوغ، گرماس، آب ماست، اشترغاز و تلخو از دیگر غذاهای مردم روستای ماخونیک است. این غذاها هر کدام به شیوه‌ خاصی تهیه می‌شوند و اغلب از مواد اولیه‌ای درست می‌شوند که در آن منطقه یافت می‌شود. این روش‌های تغذیه‌ای بازتابی از فرهنگ و تاریخچه‌ زندگی در این روستای خاص و دور از دسترس است.

پیشنهاد خواندنی:&nbspغذاهای محلی کرمان؛ شهر طعم‌های خوش

اقامت در روستای ماخونیک

اغلب کسانی که به ماخونیک می‌روند، آنجا اقامت نمی‌کنند، چون حدود ۳ ساعت طول می‌کشد که همه‌جای آن را ببینید. اما اگر دوست دارید زندگی در خانه‌های ماخونیکی را تجربه کنید، می‌توانید در اقامتگاه بومگردی ماخونیک (المهدی) بمانید.

عکس از: سایت edupsy.parsiblog

این اقامتگاه چهار اتاق حدودا ۱۸ متری دارد. در هر اتاق ۶ نفر می‌توانند بمانند. اتاق‌ها سرویس بهداشتی اختصاصی ندارند و باید از سرویس بهداشتی (توالت ایرانی) و حمام داخل حیاط به صورت مشترک استفاده کنید.

عکس از: سایت Google maps

پارکینگ غیرمسقف، آشپزخانه عمومی با تمامی تجهیزات و لوازم موردنیاز آشپزی، راهنمای محلی تورهای گردشگری، رختخواب و سیستم سرمایشی و گرمایشی بخشی از امکانات رفاهی این اقامتگاه است.

پیشنهاد خواندنی:&nbspعروس لوت پنجاه سال به خواب می‌رود

توصیه‌هایی برای سفر به‌یادماندنی به روستای ماخونیک

• در فصل مناسب و با برنامه‌ریزی قبلی از روستای ماخونیک بیرجند بازدید کنید. 
• روستای ماخونیک در منطقه‌ای بکر واقع شده و رسوم خاص خود را دارد. در هنگام بازدید از روستا، به آداب و رسوم ساکنان آن احترام بگذارید.
• امکانات رفاهی این روستا کم است و اگر قصد اقامت در این روستا را دارید، این موضوع را در نظر بگیرید. 
• فضای سنتی و معماری عجیب خانه‌های ماخونیک سوژه جالبی برای عکاسی است. همچنین می‌توانید چشم‌اندازهای خاص منطقه را با دوربین عکاسی‌تان ثبت کنید.
• اگر به روستای ماخونیک رفتید، جای ما را هم خالی کنید. سفرتان به‌یادماندنی.